EMDR (Eye- Movement Desensitization and Reprocessing) terapisinin ortaya çıkış hikayesi biraz tesadüf biraz da biliminsanı merakıyla açıklanabilir. 1987 yılında Amerikan psikolog F. Shapiro, hatırladığı üzücü bir anın etkisinin parkta sallanan çocukları seyrederken hafiflediğini fark etmiş ve bu deneyimi araştırmaya koyulmuştur. Ardından göz hareketlerinin travma üzerine etkisini araştırmak üzere çok sayıda bilimsel çalışma yürütülmüş, 1987’den günümüze yürütülen araştırmalarda sadece göz hareketlerinin değil, beynin iki lobunu ardışık olarak aktive eden farklı duyumsal uyarımların da (ses, beden duyumu gibi) benzer bir etkiye sahip olduğunu ortaya koymuştur. Günümüzde hangi mekanizmalar üzerinden gerçekleştiği hala tam olarak açıklanabilmiş olmasa da EMDR terapisi travma tedavisinde en etkin yöntemlerden biri olarak kabul edilmekte ve tüm dünyada yaygın olarak kullanılmaktadır.

EMDR kuramsal olarak adaptif bilgi işleme bakış açısına dayanmaktadır. Bu kuram, kişinin baş etmek için yeterli kaynaklara sahip olmadığı bir anda karşılaştığı zorlayıcı deneyimlerin zihninde diğer deneyimlerden daha farklı olarak izole bir anı ağında kaydedildiğini öne sürer. EMDR terapisinde travmatik anı terapistin yardımı ile inşa edilen güvenli bir ortamda, bileteral (iki taraflı) uyarımla yeniden ziyaret edilir ve anın zihinde daha adaptif bir biçimde kaydedilmesi sağlanır.

İlk geliştirildiği dönemde özellikle travma sonrası stres bozukluğu durumlarında çok etkili olduğu fark edilen EMDR’ın uygulama alanı zamanla genişlemiştir. Günümüzde EMDR terapisi kaygı problemlerinden, özgül fobilere, özgüven eksikliğinden depresyona uzanan geniş bir yelpazede uygulanmakta ve etkinliği ile ilgili çok sayıda araştırma yayınlanmaktadır. Konu ile ilgili daha ayrıntılı bilgi edinmek için emdr-tr.org sayfasını ziyaret edebilirsiniz.

Kimi yerlerde yansıtıldığı gibi EMDR terapisinde anıların silinmesi, bilinçdışının “temizlenmesi” söz konusu değildir. Sağlıklı bir terapi süreci güncel problemin iyi bir şekilde masaya yatırılarak bu problemin kişinin adaptif olmayan hangi inançları ile ilişkili olduğunun anlaşılmasını gerektirir. Ardından bu inançları destekleyen anılar tespit edilerek ayrıntılı bir terapi planlaması yapılır ve tespit edilen anılar bileteral uyarımla çalışılır. EMDR terapisini uygulayan terapistin iyi bir ruh sağlığı bilgisine sahip olması oldukça önemlidir.